පෝක්හාරා නගරයේ ඔබ දකින සරාන්කොට්‌ කඳු මුදුන..
අපගේ නේපාලය සංචාරයේ තුන්වන දිනයේ දී කත්මණ්ඩු සිට කිලෝමීටර් 205 නුදුරින් පිහිටි පෝක්හාරා (Pokhara) නගරයට පැය 6 ක කාලයක්‌ නේපාල රියැදුරු නරේන්ද්‍ර සමගින් ගමන් කිරීමට සිදුවිය. සරාන්කොට්‌ යන කඳු මුදුන අතරින් හිරු බැස යැමේ සුන්දර දර්ශනය දැකීමට සංචාරකයන් මෙහි ඇදී යනවා. විශාලත්වයෙන් පලවෙනි තැන හා ජනග‍හනය අනුව දෙවන නගරය වන පහෝරා පහළින් දිස්‌වෙනවා. පෝක්හාරා නගරයේ පිහිටා පිවා වැව නගරය අලංකාර කරන අතර එහි ඇති සාම චෛත්‍යය, දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් අනතුරුව ලෝක ප්‍රජාව අතර අවිහිංසාවාදය ඇතිකිරීම සහ ලෝක සාමය සොයා යන ගමන තුල ඔවුන් එක්සත් කිරීම අරමුණු කර ගනිමින් ජපන් ජාතික නිචිදත්සු ෆුෂි (Nichidatsu Fuji) විසින් ලොව පුරා ඉදිකරන ලද 71 වෙනි සාම චෛත්‍යය වෙයි. දෙවන ලෝක යුද්ධය කාලයේදී ජපානය පෝස්ට්ඩෑම් කොන්දේසි ප්‍රතික්ෂේප කළේය. ඇමෙරිකාව 1945 අගෝස්තු 6 හිරෝෂිමාවට ද අගෝස්තු 9 නාගසාකි නගරයට ද බෝම්බ දැමූහ. යුද්ධය නිමා කරමින් 1945 අගෝස්තු 15 දින ජපානය යටත්විය. 1945 සිට 1951 දක්වා ජර්මන් හා ජපාන නිලධාරීහූ යුද අපරාධ පිළිබඳ ව චෝදනා ලැබූහ. එම චෝදනා වූයේ සාමයට එරෙහි අපරාධ, මනුෂ්‍යත්වයට එරෙහි අපරාධ, සටන්වලට මුල පිරීම හා වෙනත් ඒවාය. නේපාලයේ ස්ථාන දෙකක සාම චෛත්‍ය ගොඩ නංවා තිබේ, එනම් 80 වෙනි සාම චෛත්‍යය ලුම්බිණියේ ඉදිකොට ඇත. එසේම නමෝ බුද්ධා (Namo Buddha) මෙම ස්‌ථානයෙහි සුදෝ සුදු ලස්‌සන ස්‌ථූපයක්‌ දක්‌නට ලැබෙනවා. එමෙන්ම මෙය බුදුන් වහන්සේගේ පරිත්‍යාගශීලී බව ගැන අපුරු ජන කතාවකුත් තියෙනවා. කුසගින්නෙන් පෙළුන කොටියෙකුට ශාක්‍ය මුනිද්‍රයන් වහන්සේ බෝසත් කල ඇඟමස්‌ දන් දුන් බවක්‌ ඉන් ප්‍රකාශ වෙනවා. Nasarkot කඳු මුදුනට සංචාරකයන් ඇදී යන්නේ එහි රැයක්‌ ගත කොට පසුදා අලුයම හිමාලය කඳු වැටියෙන් හිරු උදාවන මනස්‌කාන්ත දර්ශනය දැක ගන්නයි.
තුන්වන දිනය: කත්මණ්ඩු සිට පෝක්හාරා නගරයට..
නේපාලයට ආවේ ඒ අසිරිය දැකගන්නටය.
නේපාලය, නිල වශයෙන් නේපාල ෆෙඩරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජය, යනු දකුණු ආසියාතික රටකි. සිව් දිශාවෙන්ම ගොඩබිමින් වටවී ඇති මෙම රාජ්‍යය 2010 වන විට වඩාත් මෑතකදී ජනරජයක් බවට පත්වූ රට වෙයි. හිමාල කඳුවැටියේ ස්ථානගත වී ඇති මෙම රාජ්‍යය උතුරින් චීන මහජන සමූහාණ්ඩුවට ද, දකුණෙන්, නැගෙනහිරින් සහ බටහිරින් ඉන්දියාවට ද මායිම් වී ඇත. වර්ග කි.මී. 147,181ක වර්ගප්‍රමාණයකින් ද, ආසන්න වශයෙන් මිලියන 30ක ජනගහණයකින් ද සමන්විත නේපාලය, ගොඩබිම් ප්‍රමාණය අතින් ලොව 93 වැනි තැන ද, ජනගහණය අතින් ලොව 41 වැනි තැන ද ගනියි. කත්මණ්ඩු රටේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වෙයි. නේපාලය ඉහළ භූගෝලීය, සංස්කෘතික සහ ආගමික විවිධත්වයකින් පොහොසත් රටකි. ලොව උසම කඳු දහයෙන් අටක්ම පවතින්නේ කඳුකර උතුරු නේපාලයේ ය. ලොව උසම කන්ද වන එවරස්ට් කන්ද ද මේ අතර වෙයි. මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 20,000කට (මීටර 6,096) වඩා උසින් පවතින කඳු මුදුන් 240ක් මෙම ප්‍රදේශෙය් පිහිටා ඇත. රටේ සාරවත් දකුණු අර්ධය බෙහෙවින් නාගරීකරණය වී ඇත. හින්දු ආගම නේපාලයේ 80% පමණ අදහන ආගමයි. රටේ බෞද්ධ ප්‍රතිශතය 10% පමණ වුණත් බුදුන් වහන්සේගේ උපන් ස්ථානය මෙහි පිහිටන නිසා බුද්ධාගම සමග මෙහි ඓතිහාසික සම්බන්ධයක් ඇත. රටේ ජනගහණයෙන් භාගයක් පමණ අන්තර්ජාතික දිළිඳු රේඛාවෙන් පහළ ජීවත් වෙති.
එකිනෙකා ඇගේ හැපෙමින් යන තරමට අධික පිරිසක්‌ ගැවසුණද, එයින් මෙහි ඇති පූජනීයත්වයට, පෞරාණික බවට හානියක්‌ වූයේ නැත. එහි අගය තවත් වැඩි වුවා මිස එහි වටිනාකම අඩු වූයේ නැත. ලොව බොහෝ රටවල පෞරාණික නගර සජීවී කර පෙන්වන්නට, සංචාරක ව්‍යාපාරය ඉලක්‌කර ඉදිරිපත් නරන කෘත්‍රිම සජීවීකරණයන්ට වඩා ඉහළ අගයක්‌ ගෙන දෙන මෙම නිර්ව්‍යාජ බව නේපාලය ලෝක උරුමයක්‌ කළේය. ලොව නන්දෙසින් උරුම රැකීම පිළිබඳ උනන්දුව දක්‌වන වෘත්තිකයන් හා විද්වතුන් මෙන්ම දස දහස්‌ ගණනින් සංචාරකයන්ද දිනපතා නේපාලයට ආවේ ඒ අසිරිය දැකගන්නටය. ඒ මහා උරුමයේ අසිරිය එදා මෙන් අද දැකගත නොහැක.
උතුරුදිග ඉන්දියානු තැනිතලාවේ සිට ආරම්භ වී ලොව උසම කඳු මුදුන වන එවරස්ට් හරහා චීනයේ ටිබේට්‌ කඳු දක්වා දිවෙන, දුප්පත් රටක්‌ වන නේපාලයේ 1934, 1980, 1988, 2011 යන වසරවලදීද ප්‍රබල භූමිකම්පා ඇතිවිය. වර්ෂ 1934 දී නැගෙනහිර නේපාලයේ එවරස්ට් කන්ද ආසන්න ප්‍රදේශය කේන්ද්‍ර කරගනිමින් ඇතිවූ භූමිකම්පනය රික්‌ටර් පරිමාණයේ අගය 8ක් පෙන්නුම් කළ අතර, ඉතිහාසයේ ඇති වූ ප්‍රබලම භූමිකම්පනය විය. එහිදී කිලෝමීටර් 400 ක පමණ දුරින් පිහිටි කත්මන්දු අගනුවරටද දැඩි හානියක්‌ සිදුවිය. මිනිස්‌ ජීවිත ලක්‌ෂ ගණනින් වැනසිණ.
හතරවන දිනය: පෝක්හාරා නගරයේ දී…
